De Scarcity Loop: de interne strijd van onze aandacht

Wist je dat er in Las Vegas een casino staat dat eigendom is van grote techbedrijven zoals Uber, LinkedIn en Facebook. En hier leren ze van gokkers en gokprincipes hoe zij onze tijd en aandacht op de netwerken die zij bouwen kunnen behouden. De strijd om onze aandacht begint daar. En in dit artikel verkennen we wat je eraan kunt doen om die strijd te winnen.

Onze aandacht is tegenwoordig een schaars goed. Niet door een gebrek aan informatie, maar juist door de overvloed eraan. We leven in een wereld waarin notificaties, advertenties en eindeloze content continu strijden om onze tijd en focus. Dit is geen toeval, maar een doelbewust mechanisme dat in veel van de technologieën die we dagelijks gebruiken, is ingebouwd.

Deze verslavende systemen maken gebruik van een psychologisch fenomeen dat bekendstaat als de scarcity loop. Dit mechanisme, dat ooit essentieel was voor overleving in tijden van schaarste, heeft zich in onze moderne tijd tegen ons gekeerd. Waar het vroeger nuttig was om altijd op zoek te zijn naar voedsel of andere levensmiddelen, worden we nu door ditzelfde mechanisme onbewust gedreven tot eindeloos scrollen, swipen en klikken.

Dit proces verloopt volgens drie fases:

1. Een kans op beloning – Er is een potentiële winst in zicht. Dit kan een like op social media zijn, een match op een datingapp of een plotselinge koersstijging van een investering.
2. Onvoorspelbare beloningen – De timing en hoeveelheid van de beloning zijn onvoorspelbaar. Een klassiek experiment met duiven illustreert dit perfect: de ene duif krijgt bij elke druk op een knop een maïskorrel, terwijl de andere duif soms niets krijgt, soms één en soms vier. De tweede duif blijft veel vaker op de knop drukken, gedreven door de onzekerheid. Dit principe is direct toepasbaar op de manier waarop sociale media en gokapps werken.
3. Snelle herhaling – De cyclus kan direct opnieuw beginnen. Nog één aflevering, nog één keer refreshen, nog één keer swipen. Voor je het weet, is er een uur verstreken zonder dat je het doorhad.

De rol van dopamine

Dopamine, een neurotransmitter die vaak geassocieerd wordt met geluk, speelt hier een cruciale, maar misleidende rol. Het is niet de stof die ons gelukkig maakt, maar de stof die ons motiveert om actie te ondernemen. Het houdt ons in beweging en drijft ons ertoe om te blijven zoeken naar de volgende beloning.

Sociale media en andere digitale platforms maken hier handig gebruik van. Door gebruikers af en toe een kleine dosis dopamine te geven, blijven ze steeds terugkomen. Net als een gokker aan een fruitautomaat blijven we hopen op die volgende grote ‘winst’, zelfs als we rationeel weten dat de kans klein is.

De gevolgen en urgentie

De gevolgen van de scarcity loop zijn verstrekkend. We zien een toename in stress, afname van concentratie en een groeiende afhankelijkheid van technologie. Dit leidt tot problemen zoals:

• Burn-outs en mentale uitputting.
• Verslaving aan schermtijd en sociale media.
• Verstoorde slaappatronen door constante prikkels.
• Verminderde aandachtsspanne en concentratieproblemen.
• Een voortdurend gevoel van ontevredenheid en gejaagdheid.

Bewustwording alleen is niet voldoende om deze cyclus te doorbreken. Actie is nodig, en een van de meest toegankelijke en effectieve methoden om dit te doen, is ademhaling.

Hoe ademhaling kan helpen

Ademhalingsoefeningen bieden een eenvoudige en effectieve manier om het zenuwstelsel te kalmeren en controle terug te winnen. Door bewust en diep te ademen, beïnvloeden we direct ons autonome zenuwstelsel, wat helpt om stress te verminderen en het brein uit de ‘zoekmodus’ te halen.

1. Cyclic Sighing (Dubbele Zuchttechniek)

Deze ademhalingstechniek helpt om stress te verlagen en het zenuwstelsel te resetten. Onderzoek toont aan dat deze methode effectiever is in het verminderen van stress dan traditionele meditatie.

• Adem diep in door de neus.
• Neem een extra kleine inademing erbovenop, zodat de longen volledig gevuld zijn.
• Laat de lucht langzaam en volledig los door de mond.
• Herhaal dit gedurende vijf minuten.

Door deze methode toe te passen, wordt het parasympathische zenuwstelsel geactiveerd, wat het lichaam in een staat van ontspanning brengt.

2. Belly Breathing (Diepe Buikademhaling)

Deze methode helpt om het lichaam uit de stressmodus te halen en bevordert ontspanning.

• Leg één hand op de borst en één op de buik.
• Adem diep in door de neus en zorg ervoor dat je buik uitzet (niet je borst).
• Adem langzaam uit door de mond en voel hoe je buik weer inzakt.
• Herhaal dit tien keer met volledige focus op de ademhaling.

Door op deze manier te ademen, kalmeert het zenuwstelsel en wordt de ademhaling natuurlijker en rustiger.

3. Wim Hof Ademhaling

Voor degenen die een intensievere aanpak willen, kan de Wim Hof ademhalingstechniek uitkomst bieden. Deze methode wordt veel gebruikt om mentale veerkracht te vergroten en het lichaam te resetten.

• Adem 30 keer diep in en uit. Dit mag snel en krachtig.
• Houd na de laatste uitademing de adem zo lang mogelijk vast.
• Adem vervolgens in en houd 15 seconden vast.
• Herhaal dit drie keer.

Deze ademhalingstechniek kan tintelingen en een licht gevoel in het hoofd veroorzaken. Dit komt door de verhoogde zuurstofopname en de tijdelijke verandering in het CO2-gehalte in het bloed.

Conclusie

De scarcity loop wordt in stand gehouden door bedrijven die inspelen op onze natuurlijke drang naar beloning. Door bewust om te gaan met deze mechanismen en gebruik te maken van ademhalingstechnieken, kunnen we ons losmaken van de continue zoektocht naar prikkels en meer controle krijgen over onze aandacht en gemoedstoestand.

Echte vrijheid ligt niet in onbeperkte toegang tot informatie en stimulatie, maar in het vermogen om bewust te kiezen waar we onze aandacht op richten. Door regelmatig ademhalingsoefeningen toe te passen, kunnen we ons zenuwstelsel tot rust brengen, ons brein resetten en meer regie over ons eigen leven nemen. Gebruik de regie om je telefoon minder te gebruiken of om deze slim te limiteren. Er zijn zelfs apps die je telefoon kunnen veranderen in een zogeheten “dump phone.” Neem de regie terug en bevrijd jezelf van de verslaving aan prikkels en eindeloos scrollen.

Meer lezen: bekijk het boek The Scarcity Loop van Micheal Easter