Als je merkt dat je af en toe onbewust je adem inhoudt, ben je niet de enige. Veel mensen houden hun adem in zonder het te merken. Dit komt voor tijdens geconcentreerd werken zoals een tandarts die een spannende ingreep moet doen (maar ook als je in de tandartsstoel ligt en de behandeling ondergaat) of een computerprogrammeur die gefocust aan het werk is, maar ook als je bijvoorbeeld een email of appberichtje opent. Dit lijken op zichzelf onschuldige handelingen maar dit kan bijzonder schadelijk zijn voor je gezondheid. In dit bericht lees je waarom dit gebeurt, welke effecten dit heeft op je gezondheid en wat je eraan kunt doen.
Als we gestrest zijn, gaat ons lichaam in de vecht- of vluchtmodus. Dit is een natuurlijke reactie die ons helpt om met gevaar om te gaan. Een deel van deze reactie is om onze adem in te houden, wat ons meer energie geeft om te vechten of weg te rennen. Het probleem is echter dat we vaak onze adem inhouden als we niet echt in gevaar zijn. Wanneer dit gebeurt, kan dit bijdragen aan een verscheidenheid van lichamelijke symptomen, waaronder hoge bloeddruk, stress op het hart en hoofdpijn.
Tijdens de vecht- of vluchtmodus stuurt het lichaam meer bloed naar je spieren en minder naar de hersenen. Om deze reden kunnen we ook mentale symptomen ervaren, zoals hersenmist, gebrek aan focus, verminderde slaap en verhoogde angst. Dus als je merkt dat je overdag onbewust je adem inhoudt, wanneer er geen gevaar in de buurt is, is het tijd om iets te veranderen!
Waarom houden we onze adem in als we gestrest zijn?
Persoonlijk merk ik dat ik mijn adem inhoud zonder te beseffen wanneer ik onder extreme stress sta. Ik houd onbewust mijn adem in bij situaties waarin er veel op het spel staat, wanneer dingen misgaan of niet gaan zoals gepland, of wanneer ik me druk maak over wat ik nu moet doen.
De reden dat we onze adem inhouden zonder het te merken als we gestrest zijn, is dat het lichaam dit ziet als een vorm van zelfverdediging. Onze hersenen zijn gemaakt en gebouwd om te overleven. Als je in gevaar bent, spannen je ademhalingsspieren zich aan in een poging je adem in te houden om zuurstof te sparen voor belangrijkere functies, zoals wegrennen of terugvechten. Dus als je merkt dat je onbewust je adem inhoudt als je gestrest bent, betekent dit dat het lichaam zijn ademhalingspatroon heeft veranderd vanwege een angst- of stressreactie.
We kunnen deze periodes van verhoogde stress ervaren wanneer ons lichaam dit ‘gevaar’ waarneemt op het werk of in ons privéleven. Deze stress kan uit verschillende bronnen komen, zoals deadlines op het werk, problemen thuis of financiële zorgen. Ons lichaam kan elk van deze situaties als gevaar waarnemen en ons ertoe aanzetten onze adem in te houden. Een bijzonder feit is dat onze ‘aanwezigheid’ effect heeft op een ademstop. Ben je er met je volle bewustzijn bij en doe je tijdens een ademoefeningen bijvoorbeeld een ademstop dan heeft dit minder negatieve of zelfs positieve effecten op het zenuwstelsel.
Bijwerkingen van onbewust je adem inhouden bij stress
Wanneer we stoppen met ademen, neemt de hoeveelheid zuurstof in onze bloedbaan af en de hoeveelheid koolstofdioxide toe. Dit wordt hypoxie genoemd. Symptomen van hypoxie variëren afhankelijk van de ernst. Als de zuurstof saturatie gedurende meerdere momenten laag is, kun je het gevoel hebben dat je niet kunt ademen of helder kunt denken. Enkele andere veel voorkomende bijwerkingen zijn:
- Verwarring en hersenmist
- Spierspanning
- Hoofdpijn
- Verhoogde bloeddruk
- Verhoogde hartslag
- Kortademigheid
- Flauwvallen of flauwvallen
- Angst en paniekaanvallen
Hoe beïnvloedt onbewust je adem inhouden je gezondheid?
Er is goede reden om je zorgen te maken over je gezondheid als je chronisch je adem in houdt. Als je met slaapapneu hebt geworsteld, ken je de nadelige gevolgen van niet ademen. In wezen beroof je je lichaam van zuurstof, de belangrijkste brandstofbron. Zonder zuurstof worden alle cellen in het lichaam aangetast. Het is dan ook geen verrassing dat het inhouden van je adem een aanzienlijke impact kan hebben.
Op korte termijn kan het onbewust inhouden van je adem je gezondheid en welzijn negatief beïnvloeden en ervoor zorgen dat je niet meer goed kunt functioneren. Het kan niet alleen slaap, energie, geheugen en leervermogen beïnvloeden, maar het kan ook depressie, angst en paniek verergeren. Na verloop van tijd kan niet goed diep ademhalen bijdragen aan ontstekingen, stressgerelateerde ziekten, een verzwakt immuunsysteem, hartritmestoornissen, moeite met het bestrijden van infecties en problemen bij het omgaan met en verwerken van pijn.
Hoe te stoppen met onbewust je adem inhouden
Het belangrijkste om te onthouden is dat je hierin niet de enige bent. We houden allemaal wel eens onze adem in. Het is bijvoorbeeld normaal dat de meesten van ons onze adem inhouden als we niezen of hoesten. Als je echter te vaak je adem inhoudt, kan dit een ongezonde gewoonte worden. De eerste stap om deze gewoonte te overwinnen, is je ervan bewust te worden en een ontspannen ademhaling te oefenen. Wanneer je je bewust bent van je negatieve ademhalingsgewoonten, zal het gemakkelijker zijn om te stoppen.
Als je wilt weten of je onbewust je adem inhoudt, let dan op deze tekenen: Je voelt je angstig of gespannen. Jij hebt hoofdpijn. Je voelt je duizelig of licht in het hoofd. Je hartkloppingen nemen toe. Als je denkt dat je onbewust je adem inhoudt, probeer dan bewust meer lucht in te ademen en langzaam uit te ademen elke keer dat dit gebeurt. Er zijn gelukkig verschillende ademoefeningen om zowel reactief als proactief je ademhaling te verbeteren.
Wat is bewust ademen?
Bewuste ademhaling houdt in dat je aandacht besteedt aan je ademhaling terwijl je in- en uitademt. Als je je bewust bent van je ademhaling, ben je je bewust van hoe lang je inademt, hoe lang je uitademt en de ruimte daartussenin. Hiermee maak je weer nieuwe neurologische verbindingen in het brein en leer je het brein om door te ademen onder omstandigheden die je eerder als stressvol hebt ervaren.
Manieren om bewust ademen te oefenen
Bewust bewust ademen leren is een uiterst eenvoudige, snelle en gemakkelijke manier om chronisch inhouden van de adem te elimineren en de juiste ademhalingsspieren te leren gebruiken. Je kunt leren om bewuste ademhaling te oefenen door oefeningen te doen die ons ademhalingspatroon veranderen door aandachtige bewuste ademhaling zoals Box Breathing, Coherent Ademhalen of simpelweg langer uit dan in.
Dus wat nu?
Voor onbewuste ademinhouders is het belangrijk om zich bewust te zijn van de gewoonte om onbewust uw adem in te houden, omdat dit een negatieve invloed kan hebben op je gezondheid. Als je jezelf erop betrapt, word je bewust van je ademhalingspatronen en doe je een bewuste poging om te stoppen en een paar keer diep adem te halen. Het verzorgen van je ademhaling is een belangrijk onderdeel van het zorgen voor je algehele gezondheid.
Bekijk mijn (online) trainingen en workshops hieronder of boek een 1-1 consult als je graag meer wilt leren en met je ademuitdaging aan de slag wilt.